Topoloxía (2) e (3)

Tal e como adiantaba nun comentario aquí na mañá de onte, Arturo Casas introduciu no seu blog dúas novas entradas nas que continúa co debate sobre a proxección exterior (e interior) da cultura galega. Antes de nada, aconséllovos a súa lectura.

Cando lin a primeira, vía unha coincidencia de fondo moi grande, case total, entre as nosas posturas e, a verdade, non lle daría maior importancia que a que ten un pequeno matiz ao aparente "fondo de reserva" que se me podería percibir a min a respecto da proposta que el formulou.

En todo o caso no que eu tento pór o acento, entre os dous pratos da balanza, é no "imprescindíbel" da actuación para que existamos aquí, no espazo social de Galiza. Sobre iso irá tamén un dos meus vindeiros artigos en Galicia Hoxe, no que procurarei continuar a avivar o lume, tentando asentar as que considero prioridades nunha política cultural (e lingüística e educativa) que garanta un presente e futuro diferente para o sector do libro en galego.

No entanto, coa exposición da segunda entrada, "Topoloxía (3)", si que vexo máis que diferenzas de matiz. Para min, o problema de base é que percibo aquí e agora un proxecto global que una a saída exterior e a promoción interior. Non falo de pospor unha para agardar pola outra, senón de acompasalas.

Non se trata de fechar os lectorados e reinvestir ese diñeiro dentro, senón de ter unha planificación clara, tamén todo o ambiciosa posíbel, e xestionar mellor como nos difundimos, tanto nas universidades como fóra delas. Non é que non debamos saír a feiras internacionais, senón que tamén, inescusabelmente, haxa que investir esforzos en conseguir que a cultura galega e en galego teña vida real en Galiza. Nese senso, eu teño que manifestar a miña coincidencia coas palabras de Manuel Rivas, que loxicamente, e máis tratándose del, non nega o potencial tamén interno de saírmos fóra.

Xa que finalmente entramos no debate dos nomes para o instituto, se Daniel Castelao ou Rosalía de Castro, eu teño que indicar que para min calquera dos dous sería válido. O primeiro ten a virtualidade de ser dun autor monolingüe, a segunda de ser unha figura fundacional e cunha divulgación internacional superior nestes momentos. Polas informacións que eu teño, a posibilidade de que se chamase dun ou doutro xeito non supuxo ningún obstáculo para a súa posta en andamento, senón que as razóns foron outras. A Secretaría Xeral de Política Lingüística, que é o departamento con competencias na materia, sería o que debería explicalas publicamente, xa que se trata dun incumprimento do acordo de goberno e dunha decisión parlamentar (PXNLG).

Aínda que os nosos vimbios sexan máis limitados, eu acho que a lingua catalá (o Institut Llull, as súas políticas lingüísticas en Catalunya ou mesmo Balears) continúan a ser referentes do que poderiamos facer e non estamos a facer. Fóra e dentro, dentro e fóra.