Aínda no tema da lingua, debo determe a indicar que hoxe A Mesa enviou un comunicado felicitando a nova caixa galega por ser a primeira entidade financeira en se escriturar en galego, mais tamén agardando que iso signifique un paso no sentido de que se corrixan as discriminacións cara ao noso idioma que se mantiñan en Caixa Galicia e Caixanova. Teremos que estar ben atentos e atentas.
Deixo aquí o artigo de Pilar García Negro, que paga a pena que teña unha abondosa divulgación:O lugar da lingua galega
É ben certo o aserto de que cantos menos índices de normalidade ou de soberanía existen nun país verbo da súa lingua ou da súa economía, máis proliferan as sofisticacións do problema. Téñoo por axiomático: a mesma falta de normalidade e –no caso galego– unha persistente tendencia ao pactismo (“Deus é bon e o demo non é mau”) típica da nosa historia político-cultural fabrican a cada paso reviravoltas artificiosas que, no canto de esclarecer, confunden, iso si, con aparencia de recoñeceren que o problema en si existe e cómpre resolvelo. O problema, claro está, é a absoluta anemia institucional do galego, de novo agredido, nesta lexislatura, con armas ilegais e propagandísticas que visan sen máis a súa destrución.
Esta leria preliminar vén a conto do informe do IGEA, de que se fixo eco Xornal de Galicia, verbo da situación do idioma da Galiza e das alternativas defendíbeis. Chámame a atención, en primeiro lugar, a desmemoria dos redactores. Desde aquel lonxincuo 1979, en que se dita, por parte do MEC, o chamado “Decreto de Bilingüismo”, este termo, na contemporaneidade galega sempre foi usado pola contra do galego con fins nada benéficos: non para lle dar entrada ao galego nun ámbito público, senón para todo o contrario, coartar o seu mínimo desenvolvemento no ensino ou noutro dominio social. Os ferreños monolingüístas españois de antonte viraron, por conveniencia, bilingüistas onte e hoxe (Lei Villar Palasí; “Informe sobre enseñanza de las lenguas españolas y bilingüismo”, elaborado por comisión designada polo MEC e presidida por Lázaro Carreter; AGLI; Galicia Bilingüe…). Por iso se dicía –e diciamos–, parafraseando a célebre sentenza marxiana, que o bilingüismo era o opio da normalización das linguas europeas que a precisaban.
De por parte, nen os máis antigos textos doutrinais e/ou parlamentares do nacionalismo galego enredaron considerando “estranxeira” a lingua española na Galiza. A cousa é cómica, por non dicer dramática, xa que era, e é, o galego, a todos os efeitos, a estranxeira na súa patria, por expresármolo con lapidario título rosaliano. Por exemplo, a Proposición de Lei do BN-PG / PSG (9 de Marzo de 1982) parte de definir o problema lingüístico da Galiza como colectivo e por situar a alternativa ou solución como aplicábel a todo o territorio e a toda a sociedade galega. A normalización do galego visa, pois, instaurar unha pauta pública en galego, independentemente do recoñecemento dos dereitos individuais exercíbeis en español. Isto é, o contrario mesmamente do que ocorre hoxe. Tal pauta normalizadora foi a que se instaurou en Cataluña, onde non se dubidou naturalmente de que a normalización do catalán había facerse en catalán, como, entre nós, a normalización do galego faise en galego e non en “bilingüe”.
¿Coñecen os autores a realidade de moitos textos “bilingües” que existen aquí e agora? Por exemplo: programas de man onde o galego, en tinta suave e cursiva, ocupa a páxina par, co cal os ollos de quen le van inevitabelmente á páxina impar, letra negra e ben lexíbel. O mesmo diriamos de moitos rótulos ou letreiros en exposicións e lugares de tránsito público. Mais é que, a maiores, se algún resultado masivo, popular, mesmo dentro de proporcións minoritarias, conseguiu a loita lingüística pro-galego do nacionalismo foi a de desvendar como o suposto uso bilingüe, pretensamente igualitario, non era máis que a tampa dun uso diglósico (por tanto, disimétrico e sempre subordinado para o galego) con que se xustificaba o baile ou cambio do galego para o español.
O bilingüismo, señores, é o statu quo, sen máis. Como a esta altura do filme, dubido moito de que se nos podan apor a nengún de nós posicións desatentas ou inxenuas, só se me ocorre, para xustificar tal alternativa (a adopción positiva do bilingüismo), un afán pactista, supostamente equidistante dos extremos, que serían os radicalismos dun e doutro lado. Vaia por Deus! Isto é tan vello como a extinta UCD e o seu corpo de asesores, lingüistas incluídos. Por iso, hai trampa neste debate, que ignora (e penso que non por un ataque súpeto de amnesia) como e en que condicións se foi normalizando, ben que dificultosamente, o galego na nosa época, a que custos e, moi a rentes do chao, con que prácticas: en galego, naturalmente, con persuasión, indución, simpatía e achegamento cordial e unitivo de todos os galegos. Mais tamén coa clareza necesaria e non con panos quentes concesivos.
Por certo, ignorar o labor do nacionalismo nesta tarefa ou, aínda, zafrañarlle a culpa (¡!) do atraso evidente na normalización do galego xa non coido que sexa fillo da distracción ou do presentismo, senón directamente tributo a quen manda. Se houbese bilingüistas benéficos, terían que estar reclamando enerxicamente máis espazos para o galego, en nome dun pretenso e ideal fifty-fifty. Que isto sexa ciencia ficción é a proba do nove de cómo e a favor de que e de quen se utiliza o tal bilingüismo.
Como este termo carga con todo o que lle boten, en alarde de ignorancia sociolingüística, histórica e científica, podemos adxectivalo con todo tipo de cualificativos. Xa levamos uns cantos: bilingüismo harmónico, equilibrado, froitoso [sic], substitutivo, restitutivo… Engado máis un: prostitutivo. Total, postos a xogar, que máis ten?
Convido aos autores e adherentes deste informe a que sumen todas as súas positivas enerxías mentais e laborais ao esforzo de conseguiren o que din pretender: que haxa máis falantes-practicantes do galego e, de paso, que recorden que non hai un só lugar na LNL vixente (co cativa que é) onde se proclame como obxectivo a evidencia: que na Galiza existen, en presenza, dúas linguas, a propria e a imposta, con abismal diferenza de usos sociais e públicos. Se esta lei se promulgou, foi pola obvia inferioridade do galego. Que os que o posúen como lingua inicial o manteñan e que os que parten do español o adquiran e fixen conscientemente: non outra cousa é a normalización.
Nenhum comentário:
Postar um comentário