Meu canto

Velaquí a inmensa Uxía interpretando en directo "Menino do bairro negro", incluído no seu novo traballo Meu canto:



É de interese tamén esta pequena reportaxe sobre a gravación no Brasil deste disco:

Libia e o embrutecemento

Disque o Estado español entrou en guerra contra Libia por razóns humanitarias.

O Goberno destinou a esa agresión unhas partidas que andan polos 68 millóns de euros. Moito máis dun millón per cápita. Sobra dicir canto ben podería facerse con tal cantidade.

As razóns humanitarias van alá. Xa hai tempo que coñecemos que non só bombardean obxectivos militares para decantar o gañador. Xa hai tempo que constatamos que morreron moitos civís e moitas crianzas. Soubemos tamén, sen que causase maior escándalo humanitario, que nos primeiros días se pagou tamén co noso diñeiro o asasinato duns meniños que cometeran o delito de ser netos da persoa equivocada.

A maiores, agora imos desvelando algunhas das falsificacións propagandísticas, mesmo coa construción de decorados reproducindo espazos emblemáticos de Trípoli. É probábel que axiña poidamos ir sabendo algo máis, cando a destrución se consolide e comece o roubo.

Escollo o galego

Con este título publica hoxe Manuel Bragado a súa colaboración semanal no Faro de Vigo.

Escollamos, usemos e solicitemos o galego. E, con certeza, leamos, escribamos e sorriamos.

O futuro do noso idioma depende de nós, depende de ti!

"Escollo o galego", por Manuel Bragado

Nacín no Pirulí. O meu berce estivo entre a Falperra e o Paseo de Afonso. Meu pai era fillo dun emigrante de Malva, un pobiño de Zamora, e miña nai dun ebanista do Couto. Na casa nosa non tivemos aldea ningunha da que botar man. Son, pois, un deses vigueses de Vigo, educados na casa e na escola en castelán durante o tardofranquismo. E son, tamén, un deses vigueses que fala sempre galego, unha lingua na que decidín instalar a miña vida dende aquel mes de agosto de 1975. Foi aquela unha decisión adolescente que, como outros moitos membros da miña xeración de neofalantes vigueses, mantiven con fidelidade e firmeza, a pesar de que non é doado nin cómodo facelo nunha cidade na que agroman hoxe faíscas de intolerancia galegófoba.

Sei que algunhas persoas pensan que o meu patrón lingüístico –falo en galego con todas as persoas– é froito das miñas profesións de editor e mestre ou das miñas conviccións galeguistas. Dúas das condicións, xunto coa procedencia aldeana, que para algúns explican as razóns de que non empreguemos por defecto o castelán, en Vigo a lingua considerada de uso preferente. Un reducionismo falso e inútil para explicar o estatus actual do galego e os prexuízos tecidos arredor do seu emprego nunha cidade de acollida, de orixe aldeana e mariñeira, tradicionalmente agarimeira coa cultura e lingua de noso.

No entanto, os galegofalantes enfrontámonos decote a situacións pouco agaradables nos espazos públicos vigueses. Pedimos un “café con leite morno, por favor” e se nos solicita a confirmación como “café con leche templado”, recibindo un eco semellante ao dos estranxeiros que solicitan “warm coffee with milk”. Outro tanto pode acontecer no restaurante cando pedimos robaliza e se nos responde que “hoy no le tenemos lubina”, unha mostra da pobre competencia lingüística como a moi escasa empatía do servizo destes establecementos coa súa clientela. Outrosí acontece nalgúns taxis onde teño comprobado que só con indicar o destino en galego pode ser considerado polo condutor como unha falta de cortesía ou de respecto polo seu traballo. Molestias semellantes prodúcense se cando acudimos a unha consulta médica ambulatoria pretendemos ser atendidos oralmente en galego polo persoal sanitario. Por non falar xa das escasas posibilidades de resolver en galego un asunto nun dos xulgados vigueses, a pesar do dereito que nos asiste, ou de formalizar un trámite nunha das notarías da cidade, onde se solicitamos que un testamento ou unha hipoteca se formalicen en galego, é moi frecuente que se nos ofreza nun prazo de tempo moi superior ao previsto para a súa redacción en castelán.

En todos os ámbitos citados, o castelán é sempre considerada como a lingua por defecto, a lingua escollida, no mellor dos casos, para iniciar o intercambio comunicativo, relegando o galego a un segundo plano, o da lingua subsidiaria, propia dunha minoría en inevitable decadencia. Unha situación que os galegofalantes enfrontamos con paciencia, ironía e cordialidade infinitas, que como sinala Carlos Callón no seu último libro, Como defenderes os teus dereitos lingüísticos (Xerais 2011), son as mellores ferramentas para desmontar os prexuízos e as falsidades tecidas arredor do noso idioma. Moi lonxe de desistir na nosa difícil angueira de vivirmos en galego, o presidente da Mesa pola Normalización Lingüística aconsella conxugar tres verbos para que o galego sexa un idioma vivo de verdade, con aspiracións lexítimas de normalidade: “usar, escoller e solicitar”, aos que eu engadiría os de “ler, escribir e sorrir”.

Non dubidemos en solicitar o servizo en galego alí onde non nolo ofrezan: “por favor, podería ser en galego [a factura, o contrato…]”. Escollamos en galego os servizos onde xa teñamos esta posibilidade: no móbil, no Facebook, no Tuenti ou no caixeiro automático. E, sobre todo, usemos o galego con amabilidade en todos os eidos da vida social, sen o deber de dobregarnos a abandonalo polo feito de que o noso interlocutor utilice o castelán. Ademais, podemos escribir en galego en todas as nosas comunicacións, dende anotacións nas redes sociais, correos electrónicos ou cartas aos xornais; como podemos escoller en galego unha oferta de lectura cada vez máis ampla e de maior calidade. Os milleiros de galegofalantes urbanos, conscientes de que unha lingua é un mercado, tamén podemos escoller o galego como outro criterio de consumo responsable, apostando por aqueles produtos etiquetados en galego, aqueles establecementos que tamén atenden en galego ou por aquelas empresas que o utilicen na súa publicidade.

Quen pode dubidar que as políticas públicas de promoción e uso do galego, sobre todo no eido educativo, son decisivas para o seu futuro? Mais tamén, quen pode facelo da importancia do compromiso de cada un de nós, da lealtade que manteñamos co seu emprego? Eu leo e escribo en galego; uso, solicito e escollo o galego.

Dirty bit!

Un xogo con Aretha Franklin

Tedes que adiviñar onde se di algo en galego nesta xenial e tan coñecida canción:





Unha pista importante: dío o coro.

A xogar!

Diga trinta e tres!

A esperanza de vida en Galiza para os homes anda por volta dos 77 anos. Así que me vou achegando cada vez máis á hipotética metade.

Agardo que esta reflexión non faga que se me adiante a crise dos cincuenta, he, he, he, he.

Moitas grazas a toda a xente que quero por seguirdes aí. Grazas tamén ás persoas que non coñezo mais dades ánimo e forza para as causas que partillamos.

Un bico grande e gordo!

Reseña de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos

Velaquí a primeira crítica publicada de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, pendurada do blogue Carta Xeométrica.

Obrigado ao Cibrán pola atención!

O galego só morrerá se o permitimos

Hoxe ás 20.30 é a presentación en Carballo de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, para a cal teño unha pequena e festiva sorpresa.

Axiña irei informando por aquí do calendario de presentacións deste libro. É unha obra para a loita en defensa do noso idioma, así que de novo, igual que con En castellano no hay problema, me volcarei en todos os actos que puider para divulgala. Neste caso, ademais, para animar a que se poña en práctica. Non o esquezamos: o galego só morrerá se o permitimos.

Activémonos! Defendamos os nosos dereitos lingüísticos!

Nunca máis submisa do teu verso

As mulleres ollan para as mulleres

non teño case certezas
mais sinto na pel
e alén
nun lugar do meu corpo que non ten sitio
unha engra de aceiro incandescente
caer

recoñézome escrava da miña propia dor
mais non máis
nunca máis
submisa do teu verso
machista.

(María Rosendo, Nómade)

Que opinará Conde Roa destes botellóns?

A opinión do seu xefe de gabinete, Ángel Espadas, tamén sería interesante coñecérmola:

De Carballo a Carballo

En Carballo foi a "previa" á presentación nacional de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos, adiantándose dous días ao acto do Festigal. A esa "previa" pertencen as fotografías que penduro hoxe.

Porén, ese acto tivo dúas particularidades a respecto da presentación deste mesmo libro que se vai realizar tamén en Carballo o vindeiro 25 de agosto. A primeira, que o de xullo foi un acto para o público asistente ao Curso de Verán en que colaboran cada ano a Universidade da Coruña e a Coordinadora de Técnicas/os de Normalización da Lingua, mentres que estoutro está aberto a todo o mundo que quixer ou puider participar. A segunda diferenza é que daquela os libros aínda non se distribuíran e agora si, de xeito que poderá adquirilo quen quixer ou mesmo vir a debater sobre el xa coñecéndoo.

En fin, que, se vos apetecer, vémonos o 25 de agosto ás oito e media do serán na Praza dos Libros de Carballo.

Defendamos os nosos dereitos lingüísticos!

Machismo na pantalla grande

Unha posíbel conclusión do filme A orixe do planeta dos macacos é que é máis fácil defender os dereitos dos simios que os das mulleres. Reparade, se non, na ausencia total de mulleres con algún peso na trama.

Si, é outra película que non pasa o chamado test de Bechdel, que consiste en ver se a obra responde afirmativamente algunha destas tres preguntas:

1) Hai dúas ou máis mulleres no filme?

2) Falan entre elas?

3) Falan entre elas de algo que non sexan homes?

Desocultar o desviado

Marta Pérez Pereiro publica unha recensión de Amigos e sodomitas no último número de Protexta (que podedes descargar aquí en pdf).

Agradezo a atención, a lectura divertida, os recoñecementos e, tamén, as dúas pexas que observa.

Outro día estabelecerei un diálogo con esta e outra reseñas, pois penso que pode ser enriquecedor.

Unha pregunta a Carlos Negreira sobre Millán Astray

E se Hitler fose recoñecido como fillo adoptivo dun concello antes de ser Führer, habería que devolverlle agora o recoñecemento?

A pregunta vale tamén para Alberto Núñez Feijóo e para Mariano Rajoy, valedores desta situación de vergoña que se está a vivir na Coruña.

Insúltannos a intelixencia cando queren homenaxear desde o Concello un fascista e un criminal escudándose nunha sentenza que se negan a recorrer. Lembremos, ademais, que o ditame xudicial entra nunha cuestión de formas: en que a distinción se lle retirou aludindo á Lei de Memoria Histórica, mais que se a retirada for sen tal alusión, nin tan sequera tal sentenza sería aplicábel.

Estamos en pleno século XXI e estamos a devolverlle honras aos fascistas. Preocupante, abofé.

Se o agora ou se o aínda

Recordemos o xenocidio franquista

Hoxe é o Día da Galiza Mártir, que non ten a conmemoración oficial que debería en todo o país, só coa excepción do realizado por algunhas institucións municipais e polo asociacionismo de base (ese que non está representado no Consello da Cultura).

Fanse este 17 de agosto os 75 anos do fusilamento de Alexandre Bóveda por nacionalista. Esta sexta será tamén o aniversario polo asasinato polo mesmo motivo de Ánxel Casal, que se conmemorará ás 12.30 h na rúa do Vilar, 15, de Compostela, diante de onde ten o seu local actual A Mesa pola Normalización Lingüística. Aliás, na miña vila, Ribeira, tamén se recordará o xenocidio franquista este sábado 20 ás 20.30 h na rúa Alexandre Bóveda.

Un dos apoios centrais polos que o fascismo puido acometer este masacre e se asentou en Galiza e no conxunto do Estado veulle da xerarquía eclesiástica e do Vaticano, como ben o retrata Luís Seoane nos debuxos que encabezan esta entrada.

Sería un bo xesto que Joseph Ratzinger aproveitase a suntuosa reunión católica en Madrid destes días para examinar as barbaridades de que foi responsábel a xerarquía eclesiástica no Estado español, pedir perdón e amosar un propósito de emenda. Actuar doutro xeito sería ir contra o corazón mesmo das mensaxes de Xesús Cristo que conteñen os Evanxeos.

A Gaga non colle ferias

Podes gustar máis ou menos dos temas ou dos vídeos de Lady Gaga, mais non lle podes deixar de recoñecer a capacidade de traballo.

Nalgunha entrevista que lle lin respondía algo así como: "Dinme que me tome unhas vacacións. E para que? Para tombarme na praia?!"

Agardemos que non chegue a mensaxe á ministra de Economía.

Sexa como for, hoxe presentou novo clip: "Yoü and I". Que vos preste.

Disque Madonna fai anos hoxe

...pois parabéns para ela!

Presentación en Carballo de Como defenderes os teus dereitos lingüísticos

A quinta feira (xoves) 25 de agosto ás 20.30 h, a Praza dos Libros de Carballo acollerá a presentación do manual práctico Como defenderes os teus dereitos lingüísticos.

Acompañaranme no acto Luz Cures (lingüista, animosa combatente polo noso idioma, veciña da localidade e amiga desde tempos inmemoriais), o incansábel Xosé Regueira (concelleiro de normalización lingüística de Carballo e tantas outras cousas) e Manuel Bragado (entregado director de Xerais, que case non colle vacacións).

Se vos for posíbel, vémonos alí. Porque este é un libro que quere axudar a recuperar a forza e o entusiasmo. Porque existimos e temos dereitos!

Crac, de Gonzalo Hermo

Se vos colle perto algunha feira do libro poderedes ter a sorte de facervos antes ca ninguén cun exemplar do poemario Crac, de Gonzalo Hermo, que está a chegar aos poucos ás librarías.

Xa me agradeceredes a recomendación!

Aonde for = On the floor

Aí atrás falaba neste blogue de como unha das cancións deste verán e o seu ritmo kuduro ten a súa orixe no noso idioma ("cu duro").

Do mesmo xeito, non podo deixar de citar como outro dos temas que estamos a danzar estes días, o "On the floor" de Jennifer López, co ritmo da Lambada, toma o seu título do parecido coa pronuncia do "aonde for" que estaba na canción orixinal.





A vós que tal se vos dan estes bailes?

A dignidade é unha cousa demasiado galega

Quen denigra a cultura galega e a nosa condición de galegas e galegos non ten as capacidades mínimas para poder desempeñar con seriedade e responsabilidade calquera cargo público.

Se, aínda por riba, quen denigra a nosa cultura e a nosa identidade ten xa a encomenda de dirixir a política cultural dunha das principais cidades de Galiza, apartala do cargo canto antes xa se converte nunha tarefa de urxencia.

Amosémoslle a esta muller cal é a porta de saída, enviando mensaxes aos correos-e alcaldia@coruna.es e cultura@coruna.es

Porque, aínda que non o saiba, señora Ana Fernández, a dignidade é desas cousas "demasiado gallegas".

Embora não o saibas, que morri

Soneto já antigo

Olha, Daisy: quando eu morrer tu hás de
dizer aos meus amigos aí de Londres;
embora não o sintas, que tu escondes
a grande dor da minha morte. Irás de

Londres p'ra Iorque, onde nasceste (dizes...
que eu nada que tu digas acredito),
contar àquele pobre rapazito
que me deu tantas horas tão felizes,

embora não o saibas, que morri...
mesmo ele, a quem eu tanto julguei amar,
nada se importará... Depois vai dar

a notícia a essa estranha Cecily
que acreditava que eu seria grande...
Raios partam a vida e quem lá ande!



(Álvaro de Campos, Fernando Pessoa)

É tempo de falarmos: somos nós

Tiñamos unha lingua para amar,
bebera auga de rosas nos poetas
do medievo lonxincuo, as máis selectas
cantigas de dicir e namorar.

Soubemos as palabras de voar,
herdanza das primeiras bolboretas
que zugaron na terra as cousas netas
antes de que estivese suxo o ar.

Apousamos nos labios tanta vida,
gardamos no querer tanta semente
mollada polo cuspe dos avós,

que arestora xermina ben cumprida,
aínda que aquel sol estea ausente.
É tempo de falarmos: somos nós.


(Marica Campo, Pedinche luz prestada)

No aniversario do masacre de Hiroshima

Poema nuclear

¡Que ben, que a bomba vén co seu rebombio!
A bomba, ¡bong!, a bomba, bon amigo.
A bomba con aramios, con formigas,
con fornos pra asar meniños loiros.
A bomba ten lombrices, bombardinos,
vermes de luz, bombillas fluorescentes,
peixes de chumbo, vómitos, anémonas,
estrelas de plutonio plutocrático,
esterco de cobalto hidroxenado,
martelos, ferraduras, matarratos.

A bomba, bong. A bomba, bon amigo.
Con átomos que estoupan en cadeia
e creban as cadeias que nos atan:

Os outos edificios.
Os outos funcionarios.
Os outos fiñanceiros.
Os outos ideais.
¡Todo será borralla radioaitiva!

As estúpidas nais que pairen fillos
polvo serán, mais polvo namorado!

Os estúpidos pais, as prostitutas,
as grandes damas da beneficencia,
magnates e mangantes, grandes cruces,
altezas, excelencias, eminencias,
cabaleiros cubertos, descubertos,
nada serán meu ben, si a bomba vén,
nada o amor, e nada a morte morta
con bendiciós e plenas indulxencias.

¡Que ben, que a bomba vén! Nun instantiño
a amable primavera faise cinza
de vagos isotopos placentarios,
de letales surrisas derretidas
baixo un arco de átomos triunfaes.

A bomba, ¡bong! A bomba co seu bombo
de setas e volutas abombadas,
axiña vén, vela aí vén, bon amigo.

¡Estanos ben! ¡Está ben! ¡Está bon!

¡¡¡Boong!!!



Celso Emilio Ferreiro

Turgalicia exclúe o galego

Hai uns días, algunhas persoas dirixímonos a Turgalicia para solicitar, coa máxima amabilidade, que deixasen de excluír o galego na información que penduran no twitter. Ao cabo dunhas horas respondéronnos: que terían en conta a nosa petición. Porén, a exclusión continuou nas mesmas.

Turgalicia é un organismo dependente da Xunta. Polas súas funcións, é lóxico que faga uso habitual de varios idiomas, mais non o é que exclúa o noso. Tamén é irracional que utilicen o español como se fose a lingua franca do universo.

Ademais do relevo simbólico do uso do noso idioma, hai que lembrar a importante forza do turismo interior (as galegas e galegos tamén visitamos Galiza) e o peso turístico de xente proveniente de Portugal e o Brasil.

Se ti tamén queres que Turgalicia deixe de excluír o galego no twitter, anímoche a que lles envíes unha mensaxe de queixa. Para que teña máis incidencia, envíalle tamén a túa protesta ao Valedor do Pobo: rexistro@valedordopobo.com

Defendamos os nosos dereitos lingüísticos!

De Allariz á Coruña

Mañá ás 21 h presentamos nos Xardíns de Méndez Núñez da Coruña o libro Como defenderes os teus dereitos lingüísticos.

Se puiderdes, non fai falta que vos diga que será un pracer encontrármonos e partillarmos opinións sobre que podemos facer para sortear os obstáculos que nos colocan se optarmos por querer vivir en galego.

Aproveito que está próximo tal acto para pendurar aquí un vídeo que sintetiza nalgúns cortes o que foi a presentación en Allariz desoutra obra de combate que é En castellano no hay problema. Foi o pasado mes de marzo e organizado pola libraría Aria das Letras. Velaí:

Outra historia dos afectos

"Secretly" - A Vintage Montage Of Guys Together de MJS en Vimeo.

A cal desas imaxes se parecería a parella de Pedro e Muño?

O que si sabemos seguro é que non lles serviría para nada a canción de Jimmie Rodgers.